Onderzaai mais met gras effectief tegen waterafspoeling in Zuid-Limburg
In dit artikel:
Wageningen University & Research (Proefboerderij Wijnandsrade) laat met praktijkproeven binnen het samenwerkingsproject Propositie Heuvelland zien dat onderzaai van mais met rietzwenkgras in Zuid-Limburg effectief is om waterafspoeling te beperken. In het heuvelachtige Heuvelland stroomt regenwater bij zware buien snel van de hellingen en neemt het vruchtbare grond en meststoffen mee naar beken, wat schade geeft aan zowel landbouw als waterkwaliteit. Door tussen de maisrijen rietzwenkgras of een ander vanggewas te zaaien, groeit dat gewas onder de mais mee en neemt het na de oogst het oppervlak over, waardoor afstroming en nutriëntentransport verminderen.
Andere maatregelen — zoals kleinere rijafstanden en ruitzaai in mais — laten ook potentie zien, maar hun effect blijkt sterk afhankelijk van weersomstandigheden. Aanvullend onderzoek wijst uit dat het verhogen van organische stof in de bodem, bijvoorbeeld met compost, de structuur verbetert, de waterinfiltratie vergroot en daarmee de kans op afspoeling vermindert. Op een proefveld waar al tien jaar met variërende organische stof gewerkt wordt, zijn in 2024 nieuwe metingen gestart; resultaten volgen later dit jaar.
De proeven zijn in samenwerking met lokale agrariërs uitgevoerd: boeren leggen maatregelen op eigen percelen aan zodat ze directe ervaring opdoen en resultaten via veldbijeenkomsten worden gedeeld met collega’s. Dit praktijkgerichte werken moet helpen maatregelen te laten landen in de bedrijfsvoering en het landschap weerbaarder te maken.
Propositie Heuvelland, gedragen door partijen als Waterschap Limburg, LLTB, WML, meerdere Limburgse gemeenten en Provincie Limburg, krijgt financiële steun van onder meer het ministerie van LNV. Het doel is wateroverlast terugdringen, waterkwaliteit verbeteren en natuurvriendelijke, toekomstbestendige landbouw te stimuleren. Op dinsdag 9 september 2025 organiseert Proefboerderij Wijnandsrade een open dag (start 12.00 uur) met rondleidingen langs de proeven; belangstellenden zijn welkom.