Verdwijning info zwarte soldaten Margraten toevallig ontdekt: 'Die panelen komen niet meer terug'
In dit artikel:
Een Amsterdamse filmregisseur ontdekte eind oktober dat twee informatiepanelen over zwarte Amerikaanse soldaten uit het bezoekerscentrum van de Amerikaanse militaire begraafplaats in Margraten waren verdwenen. Morgan Knibbe, die werkt aan de speelfilm Dust To Dust over de zwarte grafdelver Jefferson Wiggins, merkte bij locatiebezoek dat de panelen over Wiggins en over George H. Pruitt niet meer aanwezig waren. Knibbes scenario is deels gebaseerd op Mieke Kirkels’ boek Van Alabama Naar Margraten (2014), waarin Wiggins’ werk na de bevrijding van Limburg – het bergen en begraven van vaak onherkenbare Amerikaanse slachtoffers – uitvoerig wordt beschreven.
De weduwe van Wiggins, Janice, die als adviseur bij de film betrokken is, waarschuwde Kirkels en historici; dat leidde tot berichtgeving in NRC en veel verontwaardiging. De American Battle Monuments Commission (ABMC), de Amerikaanse organisatie die de buitenlandse oorlogsmonumenten beheert, bevestigt dat het paneel met een citaat van Wiggins in maart is verwijderd en dat het paneel over Pruitt “tijdelijk uit roulatie” is. De ABMC stelt dat tentoongesteld materiaal in hun bezoekerscentrum rouleert en dat er een inhoudelijke herziening plaatsvindt; concrete terugkeerdatums werden niet gegeven.
Initiatiefnemers en lokale politici zijn bezorgd en eisen snel herstel. Schrijfster Kirkels noemt de verklaring een voorwendsel en vermoedt verband met het bredere Amerikaanse beleid sinds president Trump, waarbij verwijzingen naar de prestaties van niet-witte militairen op sommige plekken verdwijnen en inspanningen voor inclusie worden weggezet als “woke”. Critici spreken van een vorm van geschiedenisvervalsing. Voormalig gouverneur Theo Bovens, voorzitter van stichting Black Liberators in The Netherlands, benadrukt dat het paneel over Wiggins thuishoort in Margraten; sinds 2023 is er zelfs een Wiggins Park in de gemeente Eijsden-Margraten. Burgemeester Alain Krijnen en gouverneur Emile Roemer hebben de ABMC opgeroepen de panelen zo snel mogelijk terug te hangen. Toevallig brengt de huidige Amerikaanse ambassadeur Joe Popolo binnenkort een bezoek aan Eijsden-Margraten; lokale bestuurders willen dat moment gebruiken om het onderwerp aan de orde te stellen.
De discussie raakt aan bredere zorgen over erkenning van zwarte bevrijders uit de Tweede Wereldoorlog en over wie beslist welke verhalen op Amerikaanse oorlogsplaatsen worden verteld. Mensen die zich jarenlang hebben ingezet voor het zichtbaar maken van deze geschiedenis vrezen dat de panelen definitief verdwenen zijn.